* صف‌بندی و نبرد دیپلماتیک ایران و آمریکا در یک سال گذشته
وی درباره تصمیم اخیر ترامپ در تمدید لغو تحریم‌ها در برجام و ارزیابی از رفتار دولت آمریکا و ترامپ گفت: الان تقریبا بیشتر از یک سال است با تلاش وسیع ترامپ برای از بین بردن برجام یا حداقل اصلاح برجام از دید ایشان و ایجاد تغییرات در آن مواجهیم که از قبل ریاست جمهوری ترامپ این تلاش شروع شد. از قول پاره کردن برجام گرفته تا تلاش‌ها برای همراه کردن متحدان اروپایی به منظور راضی کردن آنها و فشار بر ایران برای مذاکره مجدد و تلاش‌های دیگری که یکی پس از دیگری شکست خورد و اکتبر گذشته هم تلاش کرد برجام را به کنگره ارجاع دهد.
معاون وزیر خارجه کشورمان ادامه داد: دو ماه کنگره تلاش کرد تحریم‌ها را بازگرداندند ولی موفق نشدند و تهدیدی که پریشب انجام داد موضوع جدیدی نبود.
عراقچی بیان کرد: یک صف بندی و نبرد دیپلماتیک در طول یک سال گذشته بین ما و آمریکا در نابودی برجام جریان داشته است.
وی با اشاره به اظهارات و عبارات ترامپ درباره برجام خاطرنشان کرد: در این نبرد دیپلماتیک امر بی سابقه‌ای که رخ داد ایران موفق شد متحدان آمریکا را جدا کند و هیچ یک از متحدان آمریکا در اروپا و شرق آسیا با درخواست ترامپ برای از بین بردن برجام و حتی تغییر در برجام موافقت نکردند و با وی همراه نشدند.
معاون وزیر خارجه ادامه داد: وقتی در اکتبر گذشته ترامپ صحبت‌های تندی علیه ایران و برجام بیان کرد، موگرینی به تلویزیون آمد و به اظهارات ترامپ محکم و قاطع واکنش نشان داد.
*استحکام درونی برجام
رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام خاطرنشان کرد: برجام از یک استحکام درونی برخوردار است که از بین بردن و پاره کردن آن به آسانی امکانپذیر نیست.
وی با بیان اینکه ترامپ با یک دستور اجرایی می‌تواند از برجام خارج شود، یادآور شد: ولی در عمل موفق نشد چون برجام بخشی از قطعنامه شورای امنیت است.پاره کردن برجام یعنی پاره کردن قطعنامه شورای امنیت توسط یکی از اعضای شورا و از بین بردن اعتبار شورای امنیت و آمریکا.
عراقچی افزود: اروپایی‌ها و جامعه بین‌الملل در حمایت از برجام صف کشیدند و قاطع و محکم جلوی ترامپ ایستادند. یکی از سفرای اروپایی در تهران می‌گفت سراغ ندارم اروپا اینقدر قاطع در مقابل آمریکا موضع گرفته باشد.
وی عنوان کرد: انزوای آمریکا در یک سال گذشته حاصل شد و این یک موفقیت دیپلماتیک بود و ما ترامپ را در عرصه‌های مختلف منزوی کردیم.
*در یک سال گذشته ترامپ را در عرصه‌های مختلف محدود و محصور و منزوی کردیم
به گزارش فارس، وی ادامه داد: جلسه شورای امنیت به جلسه‌ای در حمایت از برجام و ایران تبدیل شد. در یک سال گذشته ترامپ را در عرصه‌های مختلف محدود و محصور و منزوی کردیم.
*اهمیت برجام برای اروپا اعتباری، پرستیژی و امنیتی است و نه اقتصادی
عراقچی درباره حمایت اروپا از برجام و اینکه آیا این جنگ زرگری است؟ گفت: جنگ زرگری و پلیس خوب و بد حد و مرزی دارد. نمی‌شود رئیس جمهور یک کشور یک سال تمام همه حیثیت خود را برای یک هدف بگذارد و بگوید برجام را پاره می‌کنم و .... و بعد از یک سال ناتوان بماند، این از بحث جنگ زرگری گذشته است.
وی درباره اینکه گفته می‌شود اروپا به دنبال منافع اقتصادی از برجام است، افزود: بزرگترین اشتباه این است که فکر کنیم اروپا به خاطر منافع اقتصادی از برجام حمایت می‌کند. حجم تجارت اروپا با ایران الان بعد از برجام به 20 میلیارد دلار نمی‌رسد، ولی حجم تجارت اروپا و آمریکا بیش از 600 میلیارد دلار در سال است.
عراقچی افزود:دلیل حمایت اروپا اقتصادی نیست دلیلی که اروپا از برجام به طور قاطع حمایت می‌کند چند دلیل است اروپا به عنوان هماهنگ کننده برجام شناخته می‌شود. برجام دستاورد سیاست خارجی اتحادیه اروپا شناخته می‌شود و به لحاظ سیاسی و پرستیژی حفظ برجام برایشان اهمیت دارد. علاوه بر این، حفظ برجام به عنوان حفظ اعتبار اروپا و غرب است. اهمیت برجام برای اروپا یک اهمیت امنیتی است. اروپایی ها معتقدند بدون برجام منطقه خاورمیانه امن‌تر نخواهد بود و اگر برجام را از دست بدهند وضعیت در خاورمیانه بدتر از وضع موجود خواهد شد.
به گفته وی اهمیت برجام برای اروپا اعتباری، پرستیژی و امنیتی است و نه اقتصادی.
به گزارش فارس، معاون وزیر خارجه درباره اینکه آیا اروپا اقدامات لازم و کافی در مورد برجام انجام داده است؟ نیز گفت: برجام در عرصه‌های مختلف تحریم‌ها علیه ایران را مرتفع کرد. در حوزه انرژی تمام تحریم‌ها در بحث هسته‌ای برداشته شده و فروش نفت ما به حالت عادی برگشته است و پول نفت هم دارد برمی‌گردد. از اوایل 96 تا الان قریب 40 میلیارد دلار نفت فروختیم. در حوزه حمل و نقل که مربوط به تحریم‌های هسته‌ای بود و کشتیرانی و هواپیماها را قفل کرده بود به حالت عادی برگشتیم. در حوزه بانکی هنوز وضعیت عادی را نداریم که فقط علت برجامی ندارد و علت‌های غیربرجامی دارد.
وی افزود: در بحث سرمایه‌گذاری‌های درازمدت در ایران، فضایی که آمریکا درست کرده برای سرمایه گذاری منفی و مخرب شده است. وقتی آمریکایی‌ها به این نتیجه رسیدند که دستاوردهای ایران در برجام زیاد شده تمام تلاششان را گذاشتند منافع ایران را از برجام به حداقل برسانند و با ایجاد فضای منفی جلوی سرمایه‌گذاری‌های درازمدت را با ایران بگیرند و بنگاه‌های اقتصادی را بترسانند که در این زمینه تا حد زیادی موفق بودند. البته در این فاصله شرکت‌های بزرگ اروپایی مثل توتال، ایرباس و ... وارد معامله با ایران شدند، خطوط اعتباری توسط کشورهای اروپایی و شرق آسیا به ایران اختصاص داده شد، ولی آنچه انتظار داشتیم ایجاد نشده است.
* توخالی بودن تهدیدهای ترامپ روشن شده
معاون وزیر خارجه گفت: صحبت‌های پریشب ترامپ و اینکه برجام را تمدید نخواهد کرد همه بر خلاف پاراگراف‌های 26، 28 و 29 برجام است. به نظرم کسی دیگر ترامپ را باور نخواهد کرد و توخالی بودن تهدیدهای ترامپ روشن شده است. حتما ترامپ سعی می‌کند بازی کند و بعد یک سال جامعه بین‌الملل به این نتیجه رسیده که تهدیداتش توخالی است.
عراقچی درباره توقع ایران از اروپا نیز بیان کرد: حتما انتظار داریم نواقص برجام (ناشی از فضایی که آمریکا ایجاد کرده) را جبران کنند و فضای ایجاد شده توسط آمریکا را بشکنند. ما در کمیسیون مشترک به بدعهدی‌های آمریکا پرداختیم. بانک‌ها و شرکت‌های اروپایی معمولا دچار تردید هستند باید به شرکت‌های خود اطمینان کافی بدهند که اگر با ایران کار کنند و با جریمه‌های آمریکا مواجه شوند، از آنها حمایت خواهند کرد.
وی گفت: اروپایی‌ها تدابیری را اندیشیده‌اند که سیستم‌های بانکی را ایجاد کنند که جدای از همکاری و تبادلات اقتصادی با آمریکا باشد. بحث گشایش مسیرهای بانکی با ایران و خطوط اعتباری هم در دستورکار است که اولین خط اعتباری یک میلیارد دلاری را اتریش امضا کرد و خط اعتباری 5 میلیارد دلاری را با ایتالیا امضا کردیم و چند مورد دیگر هم هست که اعلام خواهد شد. همچنین توافقاتی را با کره و چین امضا کردیم.
*11 نامه‌ای که ظریف به موگرینی نوشت
عراقچی درباره کمیسیون مشترک برجام نیز گفت: کمیسیون مشترک هر سه ماه یک بار تشکیل جلسه می‌دهد و به درخواست ایران جلسه اضطراری داشته است. در بین جلسات از طریق نامه‌های رسمی که ظریف به موگرینی نوشته موارد نقض آمریکا از برجام را مستند و مکتوب به موگرینی ارائه کردیم، فکر کنم 10 یا 11 نامه ظریف به موگرینی نوشته است.
وی افزود: ما شاهد نتایج این اقدامات دیپلماتیک ایران هستیم که در قالب دیپلماسی کلی ایران در یک سال گذشته شاهد بودیم.
*بحث موشکی ما که به توانمندی‌های دفاعی و امنیت ملی ما مربوط می‌شود نه قابل مذاکره است و نه مصالحه
رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام درباره درخواست آمریکا برای ایجاد پیوند بین برجام و برنامه موشکی ایران و اینکه به نظر می‌رسد این موضوع مشترک اروپا و آمریکا است هم بیان کرد: برجام فقط یکی از موضوعات مورد نگرانی بین ایران و آمریکا و اروپا را مدیریت و حل و فصل کرد، این بدان معنا نیست ما در همه موضوعات توانسته‌ایم به توافق برسیم. از ابتدای انقلاب ما موارد مختلف اختلاف با غربی‌ها داشتیم که اختلافات حقوق بشر، منطقه، برنامه تسلیحاتی و موشکی و برنامه هسته‌ای ایران بود.
وی افزود: ما با اروپا درباره مسائل منطقه به شدت اختلاف نظر داریم. درباره توانایی‌ها نظامی ایران اختلاف نظر داریم. تا الان موفق شدیم در موضوع برجام اروپا را از آمریکا جدا کنیم و اینکه موفق شدیم برجام را از هر موضوع دیگری جدا کنیم و اروپایی‌ها را به این موضع رساندیم. اگر اروپایی ها راجع به برنامه موشکی و سیاست‌های منطقه‌ای ایران نگرانی دارند، جدا از برجام است.
عراقچی تصریح کرد: بحث موشکی ما که به توانمندی‌های دفاعی و امنیت ملی ما مربوط می‌شود نه قابل مذاکره و نه مصالحه است، از ابتدای برجام آمریکایی‌ها دنبال این بودند برنامه موشکی را وارد مذاکرات کنند، ولی موفق نشدند.
معاون وزیر خارجه گفت: توانمندی‌های دفاعی ما به هیچ وجه قابل مذاکره نیست. ما اجازه نخواهیم داد موضوع برجام با موضوعات دیگر مرتبط شود.
وی درباره اقدام ترامپ در افزودن اسامی به لیست تحریم‌ها نیز گفت: طبق برجام آمریکا و اروپا حق ندارند هیچ یک از تحریم‌ها در برجام را به هر شکلی برگردانند، ولی اضافه کردن اسامی به بهانه‌های حقوق بشری و موشکی و ... به لحاظ فنی و کارشناسی نقض برجام به حساب نمی‌آید. این بیشتر از سر استیصال برای جبران ناکامی‌های آنهاست. ترامپ یک سال و خرده‌ای حیثیت خود را گذاشته بود که برجام را کنار بگذارد.
عراقچی گذاشتن نام رئیس قوه قضاییه یک کشور در لیست تحریم‌ها را خلاف قواعد آمره بین‌المللی خواند و افزود: این یک امر بی سابقه و خلاف رفتارهای پذیرفته شده بین‌المللی است و اینها در راستای جبران ناکامی‌هایی است که با آن روبرو شدند.