ام‌اس بیماری خاص شود

زندگی > سلامت - مشکلات بیماران ام‌اس آنقدر زیاد است  که حتی وزیر بهداشت هم به آن معترف است.

قاضی‌زاده هاشمی که در ضیافت افطاری انجمن‌ ام‌اس  شرکت کرده بود، در این‌باره اظهار داشت:‌ ام‌اس و تعدادی از بیماری‌های دیگر باید به‌عنوان بیماری خاص شناخته شوند یا حداقل امتیازاتی که برای بیماران خاص است به این گروه‌ها اعطا شود. وزیر بهداشت همچنین خواستار تحت پوشش بیمه قرار گرفتن ۷۰ تا ۹۰ درصد از داروهای وارداتی شد.

روایت فرمانده حفاظت سپاه از حوادث تروریستی تهران

دفاع > سپاه و بسیج - همشهری آنلاین:
فرمانده حفاظت سپاه پاسداران با حضور در برنامه تلویزیونی به بیان جزئیات حوادث تروریستی روز چهارشنبه-۱۷ خرداد- تهران پرداخت.

به گزارش ایسنا، سردار علی‌اصغر گرجی‌زاده - فرمانده حفاظت سپاه -  در برنامه تلویزیونی جهان‌آرا که از شبکه تلویزیونی افق پخش شد به تشریح و بررسی ابعاد واقعه حمله تروریستی تهران پرداخت.

وی با تأکید بر اینکه از لحظه وقوع حادثه نیروهای امنیتی سپاه انصار که مسئولیت حفاظت از مجلس را برعهده دارند  بلافاصله وارد عمل شدند، اظهار کرد: این حادثه از سمتی حقارت تروریست‌ها و از سمت دیگر بزرگی عزت جمهوری اسلامی را نشان داد. ما مشاهده کردیم که در حالی که تروریست‌ها وارد ساختمان اداری مجلس شدند صحن علنی تعطیل نشد در همین راستا باید از حسن تدبیر ریاست مجلس که حفظ آرامش جلسه را بر عهده داشتند تشکر کنیم.

فرمانده حفاظت سپاه با بیان اینکه گروه تروریست روز چهارشنبه وابسته به تکفیری‌ها و سلفی‌هایی از نوع داعش بودند خاطر نشان کرد: این افراد براساس اطلاعات به دست آمده با داعش ارتباطاتی داشتند و قبلا طی سفرهایی که به خارج از کشور داشتند مورد آموزش آن‌ها قرار گرفتند و همچنین در برخی از عملیات‌ها نیز شرکت داشتند. آن‌ها همچنین نسبت به محلی که وارد شدند شناسایی قبلی داشتند.

گرجی‌زاده با اشاره به ویژگی‌های ساختمان اداری و محل مراجعات مردمی مجلس با تأکید بر اینکه سخت‌ترین نوع رفت و آمد به دلیل مراجعات مردمی در این محل انجام می‌شود، خاطرنشان کرد: تروریست‌ها از هیچ گیت بازرسی عبور نکردند و در نخستین برخورد خود با گیت بازرسی با یکی از عناصر ما به نام شهید تیموری برخورد مسلحانه‌ای انجام دادند و درگیر شدند.

وی خاطرنشان کرد: پیش از نخستین گیت مذکور همه مردم عادی با وسایل خود می‌آیند. در آن محل به دلیل آنکه محل رفت و آمد مردم است سختگیری زیادی نمی‌شود و تنها یک حلقه امنیتی وجود داشته است. به همین دلیل این اقدام تروریستی هنر بزرگی برای آن‌ها محسوب نمی‌شود بلکه عملی حقیرانه است.

گرجی‌زاده در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا نباید این نگرانی ایجاد شود که پس از چند دهه نخستین عملیات تروریستی این چنین در ساختمان پارلمان اتفاق می‌افتد با بیان اینکه حتما باید این نگرانی وجود داشته باشد تصریح کرد: آنچه که این نگرانی‌ها را رفع می‌کند آن است که با تلاش‌های نیروهای امنیتی شرایطی ایجاد شده که این حوادث که می‌توانست قبلا انجام شود،‌ انجام نشدند. با تلاش‌های بی‌وقفه سربازان گمنام و عناصر مسئول و دلسوز ما در وزارت اطلاعات،‌ نیروی انتظامی و دیگر دستگاه‌های امنیتی این شرایط ایجاد شده است.

فرمانده حفاظت سپاه با اشاره به  تعداد تلفات این حادثه تروریستی خاطرنشان کرد: تعداد شهدا و مجروحان این حادثه بسیار محدود است چرا که آن ساختمان‌ها معمولا مملو از جمعیت است و مردم برای ارتباط با نمایندگان خود در رفت وآمد هستند همچنین مدیریت خوبی که در حین حادثه انجام شد باعث گردید که کمترین اتفاق و تعداد مجروح و شهید درپی داشته باشد. همچنین در بررسی‌های انجام شده، برخی از مجروحین و شهدا کسانی هستند که در خیابان‌های اطراف محل حادثه حضور داشته‌اند.

وی درباره یگان‌های فعال در عملیات مقابله با تروریست‌ها در روز چهارشنبه گفت: یگان عمده حاضر در میدان یگان حفاظت انصار المهدی که مسئولیت حفاظت از مجلس را داشت بود. همچنین گروه‌هایی از نیروی زمینی سپاه و یگان صابرین و نیروی انتظامی و سایر نیروهای امنیتی که به صورت خودجوش و داوطلبانه آمده بودند کمک گرفته شد.

گرجی زاده با تأکید بر اینکه به دلیل حضور مردم عادی و کارمندان مجلس در ساختمان عملیات مقابله با تروریست‌ها به قدری با پیچیدگی مواجه شده بود گفت: نیروهای سپاه توانستند حدود ۱۵۰ نفر را به صورت سالم به روش‌های مختلف از ساختمان خارج کنند.

فرمانده حفاظت سپاه درباره اینکه آیا ممکن است تروریست‌ها پیش از آغاز حمله مسلحانه فردی را در ساختمان برای هماهنگی اعزام کرده باشند اظهار کرد: این حدس وجود دارد اما بررسی دقیق آن بر عهده وزارت اطلاعات است و احتمالا پس از انجام بررسی‌های لازم ما را در جریان قرار خواهند داد.

وی خاطر نشان کرد: تروریست‌ها عجله بسیاری برای رسیدن به محلی برای جان پناه داشتند در همین زمینه به نظر ما قصد آن‌ها گروگانگیری و کشتار وسیعی بود اما خوشبختانه نیروهای امنیتی توانستند آن‌ها را از مسیر خود منحرف کنند؛ تروریست‌ها در یک طبقه گیر افتادند و باروش‌هایی که توسط نیروهای امنیتی صورت گرفت مهمات آن‌ها تمام و قدرت تحرک از آن‌ها گرفته شد. ما نیز با استفاده از زمانی که از تروریست‌ها گرفته بودیم تعداد قابل توجهی از مردم و کارمندان مجلس را از طبقات پنجم و ششم وهفتم خارج کردیم و در نهایت زمانی که پرسنل سپاه انصار از عدم حضور مردم در ساختمان اطمینان یافتند و مجروحین را به صورت کامل از ساختمان خارج کردند، عملیات ضربتی صورت گرفت.

گرجی زاده با اشاره به اقدام یکی از تروریست‌ها برای عملیات انتحاری افزود: یکی از تروریست‌ها به دنبال آن بود که اقدام به عملیات انتحاری کند اما با توجه به شواهد موجود به نظر ما اگرچه که یک نارنجک منفجر شد اما به احتمال قوی تمام کمربند انفجاری دست‌ساز این تروریست عمل نکرد. دو تروریست دیگر نیز با قاطعیت و پس از محاصره و ورود به زاویه‌ای تنگ با قاطعیت توسط تک‌تیراندازها و با تیر مستقیم به هلاکت رسیدند.

فرمانده حفاظت سپاه خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه نیروهای عمل‌کننده حین عملیات هیچگاه نمی‌توانند از تعداد تروریست‌ها مطمئن شوند، حدود یک و نیم ساعت پس از به هلاکت رسیدن این عناصر همچنان در محل ساختمان به دنبال عناصر احتمالی بودند. تمام اتاق‌ها توسط سپاه انصار به صورت کامل چک و خنثی شد در همین زمینه با توجه به اینکه تروریست‌ها تعدادی بمب دستی به همراه خود داشتند ما نیز احتمال تله‌گذاری این بمب‌ها را می‌دادیم به همین دلیل زمان بیشتری برای پاک‌سازی و چک و خنثی ساختمان به طول انجامید.

وی با تأکید بر اینکه در اینگونه عملیات‌ها علاوه بر سرعت، کیفیت نیز برای ما حائز اهمیت است گفت: ما مانند کشورهای دیگر از جمله روسیه در این زمینه عمل نمی‌کنیم و کیفیت عملیات و جان مردم برای ما از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. به همین دلیل نیز افتخار می‌کنیم که نیروهای سپاه با دقت تک تک افراد را از ساختمان خارج کردند و سپس وارد عملیات شدند.

گرجی‌زاده اظهار کرد: در این عملیات یک پاسدار حفاظت شهید و چندین پاسدار مجروح شدند و سایر شهدا و مجروحین نیز مربوط به مردم عادی و کارمندان مجلس بود.

وی با اشاره به اقدام وحشیانه تروریست‌ها در تیراندازی به سمت مردم عادی و زنان و کودکان در حادثه روز چهارشنبه اظهار کرد: وحشی‌گری و حیوان صفتی در این تروریست‌ها قابل مشاهده است.

به گزارش ایسنا، فرمانده حفاظت سپاه در ادامه صحبت‌های خود به بیان برخی جزئیات مربوط به حادثه تروریستی در حرم امام خمینی (ره) پرداخت و گفت: این عملیات تقریبا به طور همزمان با عملیات مجلس شورای اسلامی انجام شد در لحظات اولیه ورود تروریست‌ها به حرم مطهر، یکی از عوامل خدمات حرم که مسئول راهنمایی زائران بود توسط تروریست‌ها مجروح می‌شود این افراد سپس به یکی از کارگران مجموعه حرم حمله می‌کنند و او را به شهادت می‌رسانند در این لحظه سلاح یکی از تروریست‌ها با مشکل مواجه می‌شود و او سلاح خود را رها می‌کند و به سمت درب ورودی حرم حرکت کرده و کمربند انتحاری خود را منفجر می‌کند.

وی ادامه داد: با هوشیاری نیروی انتظامی و حفاظت حرم مطهر نفر دوم با یک تیر که از سمت یکی از افسران نیروی انتظامی شلیک می‌شود در جا کشته می‌شود.

گرجی زاده با تأکید بر اینکه عملیات تروریستی در حرم مطهر فاقد هرگونه ارزش عملیاتی است اظهار کرد: ما باید برای دشمنان اظهار تاسف کنیم چرا که فکر می‌کردیم آن‌ها مقداری قوی تر از انچه نشان دادند باشند در همین زمینه پیام ما به حامیان تروریست‌ها این است که آنها بدانند اینجا ایران و بیشه شیران است؛ ما را با این اتفاقات آزمایش نکنند چرا که با جواب‌های بسیار سخت‌تری مواجه خواهند شد.

وی در ادامه صحبت‌های خود درباره وضعیت امنیتی مجموعه حرم امام خمینی (ره) با تأکید بر اینکه تصرف این مکان کاری بسیار سخت است اظهار کرد: حرم امام خمینی (ره) دارای چند حلقه امنیتی است اما اتفاقی که روز چهارشنبه افتاد در محل عبور و مرور و استراحت زوار حرم امام خمینی (ره) بود. تروریست‌ها آنقدر گیج و هراسان بودند که در دقایق اولیه خود را لو دادند و نتوانستند به هدف خرابکارانه مورد نظر دست یابند.

فرمانده حفاظت سپاه خاطر نشان کرد: در دهه شصت یا در دهه‌های دیگر شاهد حرکت‌های امنیتی تروریستی دیگر بودیم که شاید بتوانیم به آن‌ها در اصطلاح نمره‌ای از خبرگی و خباثت بدهیم اما اقدامی که در حرم مطهر انجام گرفت بسیار دست پایین بود و با یک تیر افسر نیروی انتظامی ماجرا خاتمه یافت. در همین زمینه نیز تعبیر مقام معظم رهبری از این حادثه به ترقه بازی تعبیری بسیار زیبا است چرا که آن‌ها آنقدر ذلیل هستند که نمی‌توانند حرکات سازماندهی شده و جدی علیه جمهوری اسلامی انجام دهند.

گرجی‌زاده در بخش‌های دیگری از صحبت‌های خود به بیان توضیحاتی درباره حضور و مشارکت نیروهای امنیتی و نظامی مختلف در عملیات تروریستی روز چهارشنبه پرداخت و خاطر نشان کرد: روز چهارشنبه نیروهای بسیاری به صورت داوطلبانه در محل حاضر شدند اما نهایتا مهار این اتفاق توسط یک یگان معمولی از یگان انصار سپاه در مجلس و یک نیروی کمکی انجام شد. پلیس نیز اعلام کرد که به هر میزان نیرو لازم باشد به محل حادثه اعزام می‌کند اما نهایتاً نیروی محدودی از پلیس با تدبیر خود و هماهنگی با نیروهای سپاه به محل آمدند.

وی با تأکید بر اینکه برای مقابله با عملیات تروریستی روز چهارشنبه درخواستی از ارتش نشد گفت: ارتش آنقدر بزرگ است که باید برای کارهای وسیع‌تر از آن‌ها استفاده شود. به همین دلیل روز چهارشنبه نیازی به حضور آن‌ها نبود. با این وجود بسیاری از فرماندهان ارشد در محل حاضر شدند.

گرجی‌زاده در پایان با تاکید بر لزوم توجه مدیران کشور به نیروهای حفاظتی و ‌امنیتی سپاه و نیروی انتظامی، ارتش و وزارت اطلاعات اظهار داشت: پیشنهاد می‌کنم که قدر این نیروها را زمانی بدانند که خبری از مقابله و خطرات ظاهری نیست و اگرچه خبرهایی هست اما خیلی‌ها در بی‌خبری قرار دارند باید بدانند که اینکه بسیاری حوادث پیش نمی‌آید و سخنی از آن‌ها شنیده نمی‌شود این سکوت ماحصل تلاش‌های شبانه‌روزی سربازان گمنام امام زمان(عج) است.

رشد ۹۱درصدی در صدور پروانه‌های تجمیعی بافت فرسوده

شهر > شهری - دبیر ستاد بازآفرینی پایدار کلانشهر تهران از افزایش ۹۱/۷۷ درصدی پروانه‌های تجمیعی صادره در بافت‌های فرسوده در فروردین و اردیبهشت‌ماه سال‌جاری خبر داد، آن‌هم درست زمانی که رکود در ساخت و ساز، طی ۵سال گذشته در مجموع به مرز ۶۰درصد رسیده‌است.

سال‌90 پررونق‌ترین سال در عرصه ساخت‌وساز تهران و شهرهای مختلف کشور بود. پروانه احداث ساختمان در تهران نسبت به سال قبل یعنی سال 89 با 74/9 درصد رشد همراه بود، اما رکود از سال91 آغاز شد. در سال 91 و در نخستین سال از رکود ساخت و ساز، کاهش 20درصدی در ساخت‌وساز را پایتخت تجربه کرد.

سال بعد یعنی 92 باز هم کاهش 10درصدی در ساخت‌وساز رخ داد و در سال‌93 نیز برای سومین سال پیاپی رکود به مرز 52درصد رسید. این روند در سال بعد نیز 24درصد رشد منفی را شاهد بود و در نهایت در سال 95 نیز روند کاهشی در صدور پروانه ساختمانی با ثبت 20درصد رشد منفی ادامه یافت. این درحالی است که در 2‌ماه نخست سال‌جاری، نوسازی بافت‌ فرسوده پایتخت رشدی 91درصدی را تجربه کرده‌است.

عبادالله فتح‌اللهی، درباره تسهیلات و مشوق‌های ویژه ساخت‌وساز در بافت‌های فرسوده گفت: در صدور جواز برای عوارض، تراکم، پایان کار و تشریفات اداری هم مشوق‌هایی درنظر گرفته شده است. وی با بیان اینکه تسهیلات مالی برای نوسازی در بافت‌فرسوده درنظر گرفته شده‌است، ادامه داد: وام مربوط به تسهیلات را دولت و شهرداری تقبل می‌کنند و هزینه مهندس ناظر هم حذف شده‌است که 50درصد این هزینه را شهرداری و 50درصد بقیه از طریق پروژه پرداخت می‌شود.

دبیر ستاد بازآفرینی پایدار کلانشهر تهران گفت: سال گذشته 70میلیون تومان وام قرض‌الحسنه برای نوسازی بافت فرسوده در تهران مصوب شد. او ادامه داد: با این روش حدود 30درصد هزینه ساخت به نفع مالکان کاهش یافته‌است.

این اقدام‌ها نشانگر این است که همکاری مردم و مسئولان مشوقی در رشد و سازندگی است و اگر ما با این روند پیش برویم تا پایان سال، 40درصد رشد ساخت‌وساز خواهیم داشت. با وجود این از سال 95به بعد ساخت‌وساز 6درصد رشد پیدا کرده و این به‌دلیل هماهنگی دولت و مردم بوده است.

• رکود همچنان باقی است

بعد از 5سال رکود جدی در ساخت‌وساز پایتخت، نوسازی بافت فرسوده تهران، موتور محرک اقتصاد مسکن پایتخت شده‌است. درست زمانی که حتی مدیریت شهری از کاهش جدی درآمدهای ناشی از ساخت‌وساز در شهرها گلایه‌مند‌ است، با نوسازی بافت‌های فرسوده، علاوه بر ایمن‌سازی‌ ساختمان‌ها و رفع آسیب‌های اجتماعی ناشی از فرسودگی بناها، ساخت‌وساز نیز رمق جدی گرفته‌است.

مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران با اشاره به‌ دستاوردهای اجرای بسته تشویقی نوسازی، از افزایش 91/7درصدی رشد پروانه‌های تجمیعی صادره در بافت‌های فرسوده در فروردین و اردیبهشت‌ماه سال‌جاری خبر داد و تصریح کرد: تعداد پروانه‌های صادره در بافت‌های فرسوده در فروردین و اردیبهشت‌ماه 96 در مقایسه با ماه‌های مشابه در سال‌95، 64/7درصد (نقطه به نقطه) رشد داشته است. این در حالی است که درصد رشد تعداد پروانه‌های صادره در خارج از بافت فرسوده در همین بازه زمانی 1/3- درصد بوده‌است.

فتح‌اللهی گفت: طبق آمارها یک‌چهارم بافت‌های فرسوده درگیر مسئله معبر اختصاصی است که البته تخفیف‌های جدید تاحدودی گره نوسازی در بافت فرسوده را حل می‌کند. وی ادامه داد: هم‌اکنون بیشترین مشکل بافت فرسوده تهران در قطعات زیر ۱۰۰ متر است. برای حمایت از نوسازی در این بخش هم تسهیلات و حمایت‌هایی درنظر گرفته شده‌است. دبیر ستاد بازآفرینی پایدار کلانشهر تهران با اشاره به اینکه در سال95 میانگین مساحت واحدهای مسکونی داخل بافت فرسوده از 73مترمربع به 76مترمربع افزایش یافته است، خاطرنشان کرد: میانگین مساحت کشوری 75مترمربع است که این امر نشان از رشد 3درصدی متوسط مساحت واحدهای مسکونی در بافت‌های فرسوده دارد.

• یک تجربه و یک الگو

تجربه نوسازی بافت فرسوده شهری، الگویی موفق از مدیریت یکپارچه شهری بود. به‌گونه‌ای که 23دستگاه اجرایی که براساس قانون برنامه سوم و چهارم و پنجم توسعه می‌بایست وظایفشان در اختیار شهرداری قرار گیرد، برای نوسازی بافت‌های فرسوده همکاری نزدیکی با مدیریت شهری تهران داشتند.

دبیر ستاد بازآفرینی پایدار کلانشهر تهران ادامه داد: 32دستگاه در فرایند نوسازی مسئول هستند که تنوع مسئولیت‌ها هم در روند نوسازی بافت‌های فرسوده تأثیر دارد. نظر ما روی تخریب و نوسازی است البته مرمت و نوسازی هم اهمیت دارد، البته کوچه‌ها هم باید بازسازی شوند تا رفت‌وآمد به سهولت انجام شود.

• برای نوسازی به کجا مراجعه کنیم؟

هم‌اکنون 49دفتر خدمات نوسازی در 149محله فرسوده تهران مستقر هستند. شهروندان ساکن در بافت‌های فرسوده می‌توانند برای مشاوره و اطلاع از خدمات نوسازی به دفاتر خدمات نوسازی مستقر در محل سکونت خود مراجعه کنند. همچنین هر شهروند می‌تواند شماره پلاک منزل خود را وارد سیستم اتوماسیون کند تا بتواند از استاندارد بودن ساختمان خود آگاهی یابد. دفاتر خدمات نوسازی در محله‌های مختلف در این زمینه‌ها اطلاعات لازم را در اختیار شهروندان قرار می‌دهند و بافت‌های فرسوده و نیازمند بازسازی را مشخص می‌کنند.

آزمایش منوی سفر مریخ در اعماق دریا

دانش > فضا - همشهری آنلاین:
دومینیک دآگوستینو استادیار دانشگاه فلوریدای جنوبی و فضانورد برای حفظ سلامت فضانوردان در ماموریت‌های آتی به سوی مریخ،‌برای ۱۰ روز در آزمایشگاهی در اعماق دریا زندگی خواهد کرد و در این دوره غذاهای ویژه سرهای میان‌ستاره‌ای را مصرف خواهد کرد.

براساس گزارش گیزمگ، یکی از کلیدی‌ترین شیوه‌های ناسا برای تمرین ماموریت‌های فضایی عملیات ماموریت در شرایط دشوار یا NEEMO است.

در این ماموریت‌ها از آزمایشگاه و سکونتگاهی دورافتاده در عمق 19 متری و در فاصله 5.6 کیلومتری از منطقه حفاظت شده کی‌لارگو در فلوریدا استفاده می‌شود. از سال 2001 تاکنون 21 تیم بین‌المللی از فضانوردان در این مکان سکونت کرده و به انجام آزمایش‌ها و تمرین تکنیک‌ها و فناوری‌های جدید در فضای بی‌وزنی اعماق دریا پرداخته‌اند.

داگوستینو که روی عوارض محیط‌های خشن بر بدن انسان مطالعه کرده‌است،‌ تنها مشارکت‌کننده NEEMO خواهد بود که نه به ناسا و نه به آژانس فضایی اروپا تعلق دارد. در این آزمایش وی از رژیم غذایی ویژه‌ای که برای سفر به مریخ طراحی شده استفاده خواهد‌کرد، رژیم غذایی حاوی کتون که با هدف قرار دادن بدن در وضعیت کتوز  غذایی،‌وضعیتی که در آن بدن چربی‌ها را به عنوان منبع اصلی سوخت مصرف می‌کند،‌ طراحی شده‌است.

به این شیوه بدن می‌تواند از دی‌ان‌ای در برابر آسیب‌های محیطی ناشی از فعالیت در محیط بی‌وزنی محافظت کند. دیگر همراهان داگستینو در این آزمایش به عنوان گروه کنترل از غذاهای عادی استفاده خواهند کرد و همزمان داده‌های مربوط به میکروبیوم روده داگستینو و این افراد به همراه داده‌های مربوط به ترکیب‌بندی بدن،‌توانایی انجام وظایف شناختی،‌دید،‌کیفیت خواب و دیگر عوامل فیزیولوژیکی جمع‌آوری خواهد شد. 

این محققان امیدوارند چنین رژیم غذایی بتواند به فضانوردان برای مقابله با خطرات عصبی ناشی از تشعشعات کیهانی،‌کمبود اکسیژن و استرس ناشی از زندگی درون یک فضاپیما کمک کند.

جادو توهم است یا واقعیت؟

زندگی > مهارت‌ها - همشهری دو - محمد مجد:
احتمالا شما تا به حال چیزهایی درباره سحر و جادو شنیده‌اید؛ اینکه با سحر باعث ایجاد مشکلاتی در زندگی افراد شده‌اند یا مثلا اخباری به گوشتان رسیده که فلان فرد که مدعی توانایی سحر و جادو بوده و بدین‌وسیله مردم را فریب می‌داده، توسط پلیس دستگیر شده است.

خب حالا مهم‌‌ترین سؤال در مواجهه با این شنیده‌ها و اخبار این است که بدانیم اساسا چیزی به نام سحر و جادو حقیقت دارد یا خیر؟ نکته بعدی هم این است که ما به‌عنوان یک مسلمان بدانیم که نظر دین ما در این زمینه چیست و احکام شرعی درباره سحر و جادو و یادگیری آن‌چه می‌گوید؟ در این صفحه سعی شده است به سؤالاتی از این دست پاسخ داده شود اما یادمان باشد که کلیاتی در این خصوص بیان شده و برای دانستن جزئیات بیشتر باید به کتاب‌های معتبر در این زمینه که کم هم نیستند، مراجعه کنید.

• آیا سحر و جادو اساسا حقیقت دارد؟

با توجه به اینکه در برخی از آیات قرآن‌کریم به موضوع سحر ساحران اشاره شده، بنابراین می‌توان گفت که از نظر اسلام، سحر و جادو یک خرافه نیست و می‌تواند رخ دهد. البته آنچه این روزها بین مردم به‌عنوان سحر و جادو رواج پیدا کرده، بیشتر خرافات است. اما به هر حال با وجود همه این خرافات، سحر چیزی نیست که بتوان وجود آن را انکار کرد و همه صورت‌های آن را به خرافات نسبت داد. بعضی از صورت‌های آن هم‌اکنون رواج دارد و هنوز واقعیت آن شناخته نشده است. از نظر اسلام در بسیاری از موارد، سحر باعث گمراه‌کردن مردم و تحریف حقایق و متزلزل ساختن پایه‌های اعتقادات افراد ساده‌ذهن می‌شود. در یک تعریف کلی می‌توان گفت که سحر عملی خارق‌العاده است که آثاری از خود در وجود انسان‌ها به‌جا می‌گذارد و گاهی نوعی چشم‌بندی و تردستی است یا تنها جنبه روانی و خیالی و تلقینی دارد و گاه با استفاده از خواص ناشناخته فیزیکی و شیمیایی بعضی از اجسام و عناصر یا از طریق کمک‌گرفتن از شیاطین انجام می‌گیرد.

• قرآن چه اشاره‌ای به سحر و جادو کرده است؟

حتما ماجرای مقابله حضرت‌موسی(ع) با جادوگران را شنیده‌اید. این ماجرا بارها در قرآن مورد اشاره قرار گرفته است. در حقیقت یکی از انواع سحر و جادو که همان تردستی و شعبده و چشم‌بندی محسوب می‌شود، مورد اشاره این آیات است. در آیه 66 سوره طه آمده که ریسمان‌ها و عصاهای جادوگران زمان موسی در اثر سحر، خیال می‌شد که حرکت می‌کنند. در آیه 116سوره اعراف هم آمده است؛ هنگامی که ریسمان‌ها را انداختند، چشم‌های مردم را سحر و آنها را ارعاب کردند. از این آیات روشن می‌شود که سحر دارای حقیقتی نیست که بتوان در اشیا تصرفی کند و اثری بگذارد بلکه این تردستی و چشم‌بندی ساحران است که آنچنان جلوه می‌دهد. اما نوع دومی از سحر هم وجود دارد که در آیات قرآن به آن اشاره شده است. در آیه 102سوره بقره در ماجرای هاروت و ماروت اشاره شده که آنها سحرهایی را فرا می‌گرفتند که میان مرد و همسرش جدایی می‌افکند. به هر حال برخی از علما فقط قائل به نوع اول سحر هستند و برخی دیگر معتقد به هر دو نوع. دسته اول در توجیه اثر سحر می‌گویند که توهم مسحورشدن باعث می‌شود؛ چیزی که اثر سحر در افراد ظاهر شود؛ چیزی مثل تلقین به مریض.

• استفتائاتی از رهبر معظم انقلاب

سؤال: یادگرفتن و یاددادن و دیدن شعبده و اقدام به بازی‌هایی که همراه با تردستی هستند، چه حکمی دارد؟
جواب: یاددادن و یادگرفتن شعبده‌ای که از انواع سحر باشد، حرام است، ولی بازی‌هایی که همراه با سرعت حرکت و تردستی هستند و از انواع سحر محسوب نمی‌شوند، اشکال ندارد.

سؤال: آیا آموختن علم جفر و رمل و زیج‌ها و علوم دیگری که از امور غیبی خبر می‌دهند، جایز است؟
جواب: آنچه از این علوم در حال حاضر نزد مردم است، غالبا تا این حد که موجب یقین و اطمینان به کشف امور غیبی و خبردادن از آنها شوند، قابل اعتماد نیستند، ولی آموختن علومی مانند جفر و رمل به‌طور صحیح اشکال ندارد به شرطی که مفسده‌ای بر آنها مترتب نشود.

سؤال: آیا یادگرفتن سحر و عمل به آن جایز است؟ و آیا احضار ارواح و ملائکه و جن جایز است؟
جواب: علم سحر و یادگرفتن آن حرام است مگر آنکه به‌منظور غرض عقلایی و مشروع باشد. اما احضار ارواح و ملائکه و جن، برحسب اختلاف موارد و وسایل و اغراض، احکام مختلفی دارد.

سؤال: آیا فالگیری از طریق سنگریزه و کسب درآمد با آن جایز است؟
جواب: اِخبار به کذب جایز نیست.

• آیا می‌توان سحر و جادو را یاد گرفت؟

در این زمینه روایات متعددی از ائمه(ع) وجود دارد؛ مثلا در باب بیست‌وپنجم وسائل الشیعه از قول امام‌علی(ع) آمده است: «کسی که سحر بیاموزد، کم یا زیاد، کافر شده  است و رابطه او با خداوند به کلی قطع می‌شود...». فقها و علمای دین ما متفق‌القول معتقدند که یادگرفتن و انجام اعمال سحر و جادوگری حرام است. اما چنانچه برای ابطال سحری نیاز به یادگیری آن باشد یادگیری و آموزش آن اشکالی ندارد بلکه گاهی به‌عنوان واجب کفایی باید عده‌ای سحر را بیاموزند تا اگر مدعی دروغگویی خواست از این طریق مردم را اغفال یا گمراه کند سحر و جادوی او را ابطال و دروغ مدعی را فاش کنند. از امام‌صادق(ع) نقل‌شده است که یکی از ساحران و جادوگران که در برابر  انجام عمل سحر مزد می‌گرفت، خدمت ایشان رسید و گفت: حرفه من سحر بوده است و در برابر آن مزد می‌گرفتم، خرج زندگی من نیز از همین راه تأمین می‌شد و با همان درآمد، حج خانه خدا را انجام داده‌ام، ولی اکنون آن را ترک و توبه کرده‌ام، آیا برای من راه نجاتی هست؟ امام‌صادق(ع) در پاسخ فرمود: «عقده سحر را بگشا ولی گره جادوگری مزن».

• چطور با سحر و جادو به مقابله بپردازیم؟

متأسفانه این روزها زیاد شنیده می‌شود که مثلا دختری سحر و جادو شده و برایش خواستگار پیدا نمی‌شود، یا زوجی را جادو کرده‌اند و محبتی بین آنها به‌وجود نمی‌آید. به جرأت می‌توان گفت اغلب مواردی که مردم آن را سحر می‌پندارند ناشی از توجه بیش از حد به خرافات و اوهام و سوءاستفاده عده‌ای سودجو از شرایط فراهم‌آمده است. درحالی‌که معمولا این دسته از مردم از سحر شناخت دقیقی هم ندارند. درضمن یادمان باشد که لااقل بخشی از سحر، با تصرف در خیال انسان انجام می‌پذیرد و همانطوری که در جریان ساحران و حضرت موسی(ع) اتفاق افتاد، در اینگونه موارد با بالارفتن سطح اعتقادات و آگاهی‌های مردم، عملا اینگونه سحرها کارایی نخواهند داشت. در هر صورت اگر واقعا سحری روی دهد، برای نجات از آن می‌توان از دعا و آنچه در روایات آمده است، بهره برد. در کتاب‌های ادعیه می‌توان به دعاهای معتبری در این زمینه رسید. اگر در موارد بسیار محدودی، راه رهایی به استفاده از سحری دیگر هم منحصر شود، استفاده از سحر برای ابطال سحر هم جایز است. به هر حال باید حواسمان را جمع کنیم که در این وادی مورد سوءاستفاده قرار نگیریم.